We vallen meteen maar met de deur in huis - we willen uw aandacht even vestigen op ontlasting. Een onderwerp waar veel grappen over worden gemaakt en evenzoveel moppen over bestaan, maar waar we het liever niet over hebben. Ook als er geen anderen bij zijn denken we liever niet teveel na over onze poep. Toch zegt ontlasting veel over onze gezondheid: we onderscheiden dan kleur, consistentie, geur, kleverigheid en frequentie. Er zijn per persoon per dag verschillen qua vorm en kleur. Aandacht voor uw ontlasting kan leiden tot het sneller opsporen van gezondheidsproblemen (en er dus ook sneller wat aan kunnen doen!). Kijk dus eens wat vaker in de wc pot. Voor we het vergeten: is het antwoord op bovenstaande vraag ja? Dan heeft uw ontlasting de juiste kleur. Verder is een gezonde drol soepel en gaat 'ie zonder moeite naar buiten. Dat u het even weet.
Over de kleur hebben we het zojuist al gehad - een sigarenkleur is positief. Onder normale omstandigheden varieert de kleur van pindakaaskleurig (lichtbruin) tot chocopasta-achtig (donkerbruin). Naarmate de ontlasting langer in het lichaam is gebleven wordt de kleur donkerder. Verschillende factoren kunnen de kleur van uw ontlasting beïnvloeden, zoals bepaalde voedingsmiddelen of medicijnen. Verandert de kleur van uw ontlasting plotseling en is deze afwijkend? Raadpleeg dan de huisarts.
Stopverfkleurige ontlasting (wit/grijs), ontlasting met (regelmatig) grote onverteerde stukken in de ontlasting of zwarte ontlasting (dit kan veroorzaakt worden door een grote bloeding in het maag-darmkanaal), zijn redenen voor een bezoek aan de huisarts. Ook gele, groene of rode ontlasting kan duiden op gezondheidsproblemen, maar het kan ook komen door het eten van bijvoorbeeld bietjes of veel bladgroen.
Over de consistentie valt ook een heleboel te zeggen. Onderstaande Stoelgangkaart is ontworpen door wetenschappers aan de universiteit van Bristol in het Verenigd Koninkrijk en geeft in één oogopslag meer informatie.
Een echt smakelijk verhaal wordt het niet, maar graag geven we u toch de informatie in het Nederlands: Types 1 zijn afzonderlijke harde keutels noten (moeilijk uit te scheiden). Types 2 zijn worstvormige drollen, maar met klontjes. Deze eerste twee types wijzen op constipatie. Types 3 en 4 worden ideale ‘uitscheidingstypes’ genoemd. Oftewel, dan zit u goed. Type 3 is als een worst maar met barstjes aan de buitenkant, type 4 doet denken aan een worst of slang, glad en zacht. Types 5 en 6 neigen naar diarree, type 7 is dat eigenlijk al. Diarree kan een indicatie zijn van ziekte of infectie, kan een bijwerking zijn van medicatie, of het gevolg zijn van een voedselvergiftiging. Ook een prikkelbare darm kan de oorzaak zijn. Door diarree verlies je veel vocht en mineralen. Drink dus voldoende en gebruik voedingssupplementen.
Dan de geur - veelal de reden waarom mensen liever niet teveel stilstaan bij ontlasting. Máár wist u dat gezonde ontlasting niet stinkt? Het ruikt wel naar poep, maar geeft geen echte stank. Ook de geur van winden, naast die van ontlasting, kan aangeven dat er een probleem is met de spijsvertering. Winden laten zélf is geen teken van gezondheidsproblemen, winden laten hoort bij een normale spijsvertering (bij de vertering van voedsel ontstaan gassen. Deze gassen moeten uiteraard worden afgevoerd. Daarnaast slikt u, als u eet, drinkt, praat, of ademhaalt, lucht in. En wat erin komt, gaat er ook weer uit). Alle onplezierige geuren na een toiletbezoek, van de ‘rotte eieren’ geur tot en met een zurige geur, duiden op spijsverteringsproblemen en verkeerde voeding.
Weleens last van zogenoemde ‘remsporen’ in uw toilet? Het kan goed zijn dat uw poep te kleverig is. Gezonde ontlasting hoort niet kleverig te zijn, maar hoort ook niet te drijven. Kleverigheid kan duiden op teveel vet in de ontlasting, in de meeste gevallen betekent dit dat vetten uit de voeding dan onvoldoende verteerd worden. Uw drol kan ook gaan drijven door veel vet of de aanwezigheid van veel gassen. Normale ontlasting hoort niet te drijven. Want: bijna alles wat wij eten is zwaarder dan water, en zou dus moeten zinken.
Hoe vaak heeft u ontlasting? Het is een fabel dat een goede stoelgang betekent dat u iedere dag ontlasting heeft. Het belangrijkste is dat uw stoelgang regelmatig is. Gemiddeld genomen is 1-3 keer daags ontlasting, maar sommige mensen hebben voldoende aan 3 keer per week. Ieder mens heeft een eigen stoelgangpatroon. Het belangrijkste is regelmaat, en dat de ontlasting soepel verloopt (dus zonder te persen, je hoeft maar 1 tot 2 keer af te vegen én je wc papiertje is nagenoeg schoon, en je kunt zonder kramp of pijn poepen).